Αρχαιολογική Συλλογή Ερεσού

Στο πρώην κτήριο του Σχολείου της Σκάλας ή του Γιαλού της Ερεσού στεγάζεται σήμερα η Αρχαιολογική Συλλογή, η οποία φιλοξενεί μια επιλογή από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα της αρχαία πόλης.

Η έκθεση οργανώθηκε θεματικά, σε τέσσερις ενότητες: ιδιωτικός βίος, θρησκεία-λατρεία, ταφικά έθιμα και δημόσιος βίος.

Η ενότητα που αφορά στον ιδιωτικό βίο περιλαμβάνει κεραμική και άλλα αντικείμενα καθημερινής χρήσης, ξεκινώντας από την ύστερη εποχή του χαλκού. Σπάνιο είναι το ειδώλιο της γαλακτοτροφούσας, των  αρχών 4ου αι. π.Χ.

Η τέχνη της γλυπτικής αντιπροσωπεύεται από  ρωμαϊκά  αντίγραφα κλασικών αγαλμάτων. Ανάμεσά τους ξεχωριστό είναι κεφαλάκι κοριτσιού του 1ου – 2ου αι. μ.Χ..

Η ενότητα θρησκεία-λατρεία περιλαμβάνει τμήμα αγάλματος κούρου, αγαλμάτια θεών και ηρώων, αναθήματα και έναν Ιερό Νόμο, επιγραφή που ορίζει κανόνες προσέλευσης σε  ιερό, πιθανότατα του Απόλλωνος.  

Ξεχωριστό είναι αγαλματίδιο της Κυβέλης, γιατί ενώ παριστάνει την Κυβέλη ένθρονη με το λιονταράκι στα γόνατά της, η θεά δεν κρατά το τύμπανο που γνωρίζουμε από άλλα παραδείγματα.

Από τα ανάγλυφα προς τιμήν αφηρωισμένων νεκρών σπάνιο είναι ένα ανάγλυφο του 1ουαι. π.Χ.-1ου αι. μ.Χ., από την Ερεσό, με παράσταση έφιππης γυναίκας.

Η ενότητα των ταφικών εθίμων περιλαμβάνει τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα διαφόρων τύπων επιτυμβίων αναγλύφων. Επίσης περιλαμβάνει τα κτερίσματα δύο τάφων, από την  αρχαϊκή  νεκρόπολη της Ερεσού. Ξεχωρίζουν τα χάλκινα κάτοπτρα και μια πήλινη προτομή εξαιρετικής διατήρησης. Από την  ίδια αρχαϊκή νεκρόπολη προέρχεται η πήλινη σαρκοφάγος στον τύπο των Κλαζομενιακών.

Η ενότητα που αφορά στον δημόσιο βίο, περιλαμβάνει επιγραφές από τον μεγάλο επιγραφικό πλούτο της αρχαίας πόλης.   Σπάνια  είναι δύο ψηφίσματα του 4ουαι. π.Χ., κατά των τυράννων της Ερεσού όπου περιλαμβάνεται ψήφισμα, μετά από απόφαση του Αλεξάνδρου για τους απογόνους των παλαιοτέρων τυράννων Ηραίου και Έρμωνος, καταδικαστικές αποφάσεις κατά των τυράννων Ευρυσιλάου και Αγωνίππου, καθώς και επιστολή του βασιλέως Αντιγόνου, για τους απογόνους του τυράννου Αγωνίππου.