Το έργο «Ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της πόλης της Μυτιλήνης» υλοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου στο διάστημα από το 2010 έως το 2015, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2007-2013, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κρήτη και Νήσοι Αιγαίου». Τα οκτώ μνημεία που εντάχθηκαν στο έργο ανάδειξης ήταν το Αρχαίο Θέατρο, το Ρωμαϊκό Διώροφο Οικοδόμημα, το Ελληνιστικό και Ρωμαϊκό κτήριο, η Ρωμαϊκή Έπαυλη, η «Οικία Μενάνδρου», το Ιερό του Μαλόεντος Απόλλωνος, το Ιερό της Κυβέλης και το Υστερορωμαϊκό οικοδόμημα.
Πρόκειται για αντιπροσωπευτικά μνημεία της αρχαίας πόλης της Μυτιλήνης, με δημόσιο, θρησκευτικό ή ιδιωτικό χαρακτήρα, που καλύπτουν ευρεία χρονολογική περίοδο, από την αρχαϊκή εποχή έως την ύστερη αρχαιότητα. Είχαν έρθει στο φως κυρίως τις δεκαετίες από το 1960 έως το 1990 με τις σωστικές ανασκαφικές έρευνες της Εφορείας σε δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
Σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους τις εργασίες αποχωμάτωσης συνόδευσαν οι εργασίες συντήρησης για τη σταθεροποίηση της κατάστασης των μνημείων και για την ενίσχυση των υλικών τους, ώστε να ανταπεξέρχονται στις απαιτητικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Για τη συντήρηση των ψηφιδωτών δαπέδων αφαιρέθηκαν οι παλαιές επεμβάσεις και με βάση πλήρως τεκμηριωμένο φωτογραφικό αρχείο των προηγούμενων ετών έγιναν συμπληρώσεις και ψηφοθετήθηκαν οι αποκολλημένες ψηφίδες στο υπόστρωμά τους. Τα ψηφιδωτά δάπεδα και τα μαρμαροθετήματα του Υστερορωμαϊκού Οικοδομήματος, που είχαν αποσπαστεί παλαιότερα από το μνημείο, συντηρήθηκαν σε ειδικά εξοπλισμένο εργαστηριακό χώρο και επανατοποθετήθηκαν. Οι τοιχογραφίες και τα επιχρίσματα, αφού στερεώθηκαν και ενισχύθηκε το υπόστρωμά τους, καθαρίστηκαν από τα άλατα και τις βιολογικές επικαθίσεις. Τα προβλήματα των τοιχοδομών αντιμετωπίστηκαν κατά περίπτωση, ενώ στις περιπτώσεις που υπήρχαν επαρκή στοιχεία έγιναν συμπληρώσεις περιορισμένης έκτασης με αναστρέψιμα δομικά υλικά, ώστε να δοθεί ολοκληρωμένη η εικόνα του μνημείου στον επισκέπτη. Παράλληλα, συντηρήθηκαν και ταξινομήθηκαν όλα τα κινητά ευρήματα (μεταλλικά, κεραμικά, αρχιτεκτονικά μέλη).
Ιδιαίτερη μέριμνα δόθηκε στην ασφάλεια των αρχαιολογικών χώρων και την προστασία των όμορων οικοδομών με την κατασκευή τοιχίων αντιστήριξης, στα οποία στηρίζεται μεταλλική περίφραξη. Οι εργασίες αποστράγγισης ήταν απαραίτητες για την ανάδειξη των χώρων, καθώς τα περισσότερα μνημεία βρίσκονται σε μεγάλο βάθος και στη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα για την αποτελεσματική απορροή των υδάτων πραγματοποιήθηκε σύνδεση με το δημοτικό σύστημα αποχέτευσης, στο πλαίσιο επικουρικού έργου της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Λέσβου. Η λύση της πανοραμικής εποπτικής κατανόησης των μνημείων από το επίπεδο του δρόμου προτιμήθηκε στους περισσότερους χώρους, ενώ, όπου ήταν εφικτό, όπως στη Ρωμαϊκή Έπαυλη και στην «Οικία Μενάνδρου», δημιουργήθηκαν εσωτερικές χωμάτινες διαδρομές επισκεπτών με κατάλληλες κλίσεις και πλατώματα θέασης. Κτήρια εξυπηρέτησης κοινού προβλέφθηκαν στο Αρχαίο Θέατρο, στη Ρωμαϊκή Έπαυλη και στην «Οικία Μενάνδρου». Πινακίδες από επισμαλτωμένη ηφαιστειακή πέτρα, σύντομος οδηγός στην ελληνική και την αγγλική για βλέποντες και μη βλέποντες συμβάλλουν στην πληροφόρηση του κοινού.
Μικρές θεματικές διαδρομές συνιστούν το αρχαίο θέατρο και οι ρωμαϊκές κατοικίες στην περιοχή του Προσφυγικού Συνοικισμού ή τα δημόσια και τα ιερά κτήρια στην περιοχή της κεντρικής εμπορικής οδού Ερμού. Ωστόσο, η μακρά περιήγηση από το αρχαίο θέατρο έως το Κάστρο, που συμπίπτει με το ιστορικό κέντρο της Μυτιλήνης, προσφέρει στον επισκέπτη τη δυνατότητα να αντιληφθεί τη διαχρονική κατοίκηση και την πολυπολιτισμική ταυτότητα της πόλης.
Πληροφορίες
