Αρχαιολογικός χώρος Ηφαιστίας Λήμνου

Αρχαιολογικός χώρος Ηφαιστίας Λήμνου

Η Ηφαιστία, χτισμένη σε μια θέση βόρεια του κόλπου του Πουρνιά, αποτελούσε κατά τους ιστορικούς χρόνους τη δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Λήμνου μετά τη Μύρινα. Οι ανασκαφές που έγιναν από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή και την αρμόδια Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, έφεραν στο φως αρχαιότητες, που τεκμηριώνουν τη συνεχή κατοίκηση στην περιοχή από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού μέχρι και τους Βυζαντινούς χρόνους.

Αρχαίο θέατρο Ηφαιστίας στον αρχαιολογικό χώρο Ηφαιστίας

Το σημαντικότερο μνημείο της αρχαίας πόλης της Ηφαιστίας που συνδέεται άμεσα με την εγκατάσταση των Αθηναίων στο νησί. Το κοίλο του χτίστηκε στην ημιβραχώδη πλαγιά ενός λόφου, πάνω σε προγενέστερα ιερά του 7ου - 6ου αι. π.Χ. Τα βασικά στοιχεία του είναι η ορχήστρα, η σκηνή, το κοίλο και οι πάροδοι. Η ανέγερσή του περιλαμβάνει πέντε οικοδομικές φάσεις. Στην αρχαιότερη, στο τέλος της κλασικής περιόδου, ανήκουν οι δέκα πρώτες σειρές εδωλίων από πωρόλιθο, η κυκλική ορχήστρα, η ορθογώνια σκηνή και το σύστημα αγωγών απορροής υδάτων από πωρόλιθο. Στη δεύτερη φάση, στην ελληνιστική περίοδο, χτίστηκε το επιθέατρο και οι αναλημματικοί τοίχοι των παρόδων. Στην τρίτη, επίσης ελληνιστικής περιόδου, χρονολογούνται οι τοίχοι αντιστήριξης των περιμετρικών τοίχων. Στην ρωμαϊκή περίοδο διευρύνθηκε το σκηνικό οικοδόμημα σε βάρος της ορχήστρας, με την προσθήκη του προσκηνίου, έγιναν τα παρασκήνια, επιδιορθώθηκε το κοίλο και αντικαταστάθηκε ο παλιός αγωγός. Το δάπεδο της ορχήστρας επενδύθηκε με ασβεστολιθικές πλάκες. Τέλος, στην τελευταία φάση, νότια του θεάτρου, χτίστηκαν μνημειακά οικοδομήματα δίπλα στους αναλημματικούςτοίχους των παρόδων.

Ιερό της Μεγάλης Θεάς στον αρχαιολογικό χώρο Ηφαιστίας

Ιερό χτισμένο μέσα στα όρια της αρχαίας πόλης της Ηφαιστίας, αφιερωμένο στη Μεγάλη Θεά Λήμνο. Σώζονται, σε δύο επίπεδα, τα οικοδομικά λείψανα του κεντρικού συγκροτήματος: το χαμηλότερο, στα δυτικά, αποτελείται από μία σειρά επτά ως οκτώ μικρών χώρων και το υψηλότερο, στα ανατολικά, από τρείς χώρους με άνοιγμα σε μια αυλή. Από αυτούς ο κεντρικός είχε στις δύο πλευρές του θρανία, πάμω στα οποία βρέθηκαν, μαζί με τα ανθήματα, τμήματα του λατρευτικού αγάλματος γυναικείας θεότητας, η οποία ταυτίζεται με τη Μεγάλη Θεά Λήμνο. Μικρό ορθογώνιο κτίριο, ασυνήθιστης διαρρύθμισης, που αποκαλύφθηκε στα ανατολικά του ιερού, είχε στενή σχέση με αυτό εξαιτίας των ευρημάτων αναθηματικού χαρακτήρα που βρέθηκαν στο εσωτερικό του.